ဌာနဗလ

ေ၀ဒပညာရွင္းတမ္း

ဌာနဗလ

အေျခခံအားျဖင့္ ဌာနဗလကို ေအာက္ပါအတိုင္း သတ္မွတ္ၾကပါသည္။

	ဌာနဗလအား	၀ိရူပ	အႏုရူပ	ရာခိုင္နႈန္း
၁။	ဥဳစ္	၆၀	၀	၁၀၀
၂။	မူလၾတိဂုဏ္း	၄၅	၀	၇၅
၃။	ကသစ္	၃၀	၀	၅၀
၄။	မိတ္	၂၂	၃၀	၃၇.၅
၅။	ဥဒါသိန္	၁၅	၀	၂၅
၆။	ရန္	၇	၃၀	၁၂.၅
၇။	နိစ္	၀	၀	၀

၁။ ဥဳစ္ႏွင့္ နိစ္

''ေကာင္း၊ ေအာင္၊ သာ၊ ဘယ္၊ ညာ၊ လက္၊ ႏွင့္၊ ေရြး'' ဟူေသာ ဥဳစ္လကၤာကို ေရွးဆရာျမတ္တို႔က ေရးသားခဲ့ၾကသည္။

ဥဳစ္အံသာ၊ နိစ္အံသာ

''ဆယ္၊ သံုး၊ ႏွစ္ဖယ္၊ ၀က္၊ ငါးစြယ္၊ သံုးဖယ္၊ ဆယ္ျဖဳတ္၊ ဥဳစ္အံေတြး''ဟု ေ၀ဒဥေသွ်ာင္က်မ္းတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္မွအစျပဳ၍ စေနအဆံုး ၿဂိဳဟ္ တို႔၏ ဥဳစ္အံသာမ်ားကို ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္သည္။ ဆယ္ဆိုသည္မွာ ၁၀ံ အံသာ၊ သံုး = ၃ံ အံသာ၊ ႏွစ္ဖယ္ဆိုသည္မွာ တစ္ရာသီတြင္ အံသာ ၃၀ံ ရိွ၍ ၂ ႏုတ္ျပီး က်န္ ၂၈ံ ကို ဆိုလိုသည္။ ၀က္ = တစ္၀က္ ၁၅ံ၊ ငါး = ၅ံ၊ သံုးဖယ္ = ၂၇ံ၊ ဆယ္ျဖဳတ္ = ၂၀ံ ဟု ဆိုလိုသည္။

ဥဳစ္ရာသီ၊ နိစ္ရာသီတို႔ကို အံသာႏွင့္တဲြ၍ ေအာက္ပါအတိုင္း ဇယားျဖင့္ ေဖာ္ျပႏိုင္ပါသည္။ ဥဳစ္ရာသီ၏ သမသတ္တြင္ နိစ္ရာသီ တည္သည္။

ၿဂိဳဟ္	ဥဳစ္ရာသီ	အံသာ	နိစ္ရာသီ	အံသာ
၁ေႏြ	မိႆ	၀၊ ၁၀	တူ	၆၊ ၁၀
၂လၤာ	ျပိႆ	၁၊ ၃	ျဗိစၧာ	၇၊ ၃
၃ဂၤါ	မကာရ	၉၊ ၂၈	ကရကဋ္	၃၊ ၂၈
၄ဟူး	ကန္	၅၊ ၁၅	မိန္	၁၁၊ ၁၅
၅ ေတး	ကရကဋ္	၃၊ ၅	မကာရ	၉၊ ၅
၆ ၾကာ	မိန္	၁၁၊ ၂၇	ကန္	၅၊ ၂၇
စေန	တူ	၆၊ ၂၀	မိႆ	၀၊ ၂၀

ေဖာ္ျပပါ အံသာမ်ားတြင္ ရပ္တည္ပါက ပရမဥဳစ္ = ဥဳစ္စစ္စစ္ ျဖစ္သည္။ အားအျပည့္ရိွသည္။ ထိုနည္းတူ ပရမနိစ္ = နိစ္ စစ္စစ္ျဖစ္သည္ (အားလံုး၀မရိွ) ဟု သိရိွႏိုင္ၾကပါသည္။

အလြယ္တကူ သိရိွႏိုင္ရန္ ရာသီစက္တြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။

၂။ မူလၾတိဂုဏ္း

သိဟ္ဘံုမွာ ဂဠဳန္နတ္၊ ယံုျပႆဒ္၊ မိႆတြင္ ေကသ ရာပ၊ ေျပာင္နာဂ္ ကန္တြင္း၊ နန္းဓႏုေရႊဇီ၀ါ၊ ေရြညီလာခံ ထြန္းပလို႔ဆင္း၊ တူေသာၾကာ၊ ကုုမ္စေန၊ ကိန္းပံုေသမယြင္း။

''ၾတိဂုဏ္းၿဂိဳဟ္မင္း၊ ေနျခင္း၏လကၡဏာ''ဟု ေရွးဆရာ ျမတ္တို႔က ေတးထပ္ ေရးစပ္ခဲ့ၾကသည္။

ၾတိဂုဏ္းအံသာ

ေအာင္လွေထြး - ႏွစ္ဆယ္ေပး၊

၁ ၄ ၀ = ၂၀ ံ

ေဆြမ်ိဳးသား - ဆယ့္ႏွစ္၊ တစ္ဆယ္ငါးဟု မွတ္သားရမည္။

၃ ၅ ၆ = ၁၂ံ ၊ ၁၀ံ ၊ ၅ံ

၂လၤာသည္ ျပိႆရာသီတြင္ ဥဳစ္၊ ၾတိဂုဏ္း ႏွစ္မ်ိဳးလံုး ျဖစ္၍ ၂လၤာ အံသာကို ၃ံ အံသာထိ ဥဳစ္အံသာ ယူ၍ က်န္ ၂၇ံ အံသာျဖစ္ေသာ ၃ံ အံသာေက်ာ္မွ ၃၀ံ အံသာသည္ ၾတိဂုဏ္းအံသာမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

၄ဟူးသည္ ကန္ရာသီတြင္ ထူးျခားစြာ ဥဳစ္၊ ၾတိဂုဏ္း၊ ကသစ္ စသည္ျဖစ္၍ ၀ံ မွ ၁၅ံ သည္ ဥဳစ္၊ ၁၅ံ ေက်ာ္မ ၂၀ံ သည္ ၾတိဂုဏ္၊ ၂၀ံ ေက်ာ္မွ ၃၀ံ သည္ ကသစ္ဟု မွတ္ၾကရမည္။

ၿဂိဳဟ္	မူလၾတိဂုဏ္း	ရာသီ	အံသာ
၁ေႏြ	သိဟ္	၄	၀ံ မွ ၂၀ံ
၂လၤာ	ျပိႆ	၁	၃ံ ေက်ာ္မွ ၃၀ံ
၃ဂၤါ	မိႆ	၀	၀ံ မွ ၂၀ံ
၄ ဟူး	ကန္	၅	၁၅ံ ေက်ာ္မွ ၂၀ံ
၅ ေတး	ဓႏု	၈	၀ံ မွ ၁၀ံ
၆ ၾကာ	တူ	၆	၀ံ မွ ၅ံ
စေန	ကံု	၁၀	၀ံ မွ ၂၀ံ

ကသစ္ရာသီမ်ားကို ေဖာ္ျပျပီး ျဖစ္ပါသည္။ မွတ္မိလြယ္ေစရန္ မူလ ၾတိဂုဏ္းရာသီႏွင့္ ယွဥ္တဲြေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။ ကသစ္ႏွင့္ မူလၾတိဂုဏ္း (၁) ရာသီတည္းျဖစ္ေသာ ရာသီမ်ားကို ၀ိုင္း ၍ျပထားပါသည္။

၃။ ကသစ္ႏွင့္အံသာ

ကသစ္လကၤာႏွင့္ ရပ္တည္ပံုကို ေဖာ္ျပျပီးျဖစ္၍ အံသာႏွင့္ခဲြေ၀ပံုကိုသာ ေဖာ္ျပလိုက္ ပါသည္။

ၿဂိဳဟ္	ကသစ္	ရာသီ	အံသာ
အဂၤါ	မိႆ	၀	၁၀ံ ေက်ာ္မွ ၃၀ံ
ေသာၾကာ	ျပိႆ	၁	၀ံ မွ ၃၀ံ
ဗုဒၶဟူး	ေမထုန္	၂	၀ံ မွ ၃၀ံ
တနလၤာ	ကရကဋ္	၃	၀ံ မွ ၃၀ံ
တနဂၤေႏြ	သိဟ္	၄	၂၀ံ ေက်ာ္မွ ၃၀ံ
ဗုဒၶဟူး	ကန္	၅	၂၀ံ ေက်ာ္မွ ၃၀ံ
ေသာၾကာ	တူ	၆	၅ံ ေက်ာ္မွ ၃၀ံ
အဂၤါ	ျဗိစၧာ	၇	၀ံ မွ ၃၀ံ
ၾကာသပေတး	ဓႏု	၈	၁၀ံ ေက်ာ္မွ ၃၀ံ
စေန	မကာရ	၉	၀ံ မွ ၃၀ံ
စေန	ကံု	၁၀	၂၀ံ ေက်ာ္မွ ၃၀ံ
ၾကာသပေတး	မိန္	၁၁	၀ံ မွ ၃၀ံ

ၿဂိဳဟ္တို႔၏အားဗလကို ေသခ်ာစြာ ေဟာဆိုလိုပါက အံသာျဖင့္ ခဲြျခား၍ ဆံုးျဖတ္ၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။

၄။ မိတ္၊ ရန္၊ ဥဒါသိန္ (ေနသဂၢက)

''ေအာင္၊ ေက်ာ္၊ စံ၊ ေမႊး၊ ငါ့၊ အိမ္၊ ေ၀း''ဟူေသာ လကၤာကို ေ၀ဒပညာရွင္ တို႔ ရြတ္ဆိုၾကရသည္။ မိတ္လကၤာျဖစ္ သည္။

ထိုနည္းတူ ''အ၊ ေသ၊ နံွ၊ စံ-လွ၊ ၀က္''ကို ဟူ၍လည္း ရြတ္ၾကရျပန္သည္။ ရန္လကၤာအျဖစ္ ရြတ္ဆိုၾကသည္။

''အ-ေလာင္း၊ ငါ့-ဆန္၊ ျမင္း၊ သိန္း၊ တန္'' ဆိုသည့္ ဥဒါသိန္လကၤာကို လည္း ရြတ္ဆိုၾကရသည္။ ေနသဂၢိက မိတ္၊ ရန္၊ ဥဒါသိန္ကို ေရွးဆရာျမတ္ တို႔က မွတ္ရလြယ္ေအာင္ ေရးစပ္သြား ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

ေနသဂၢိက ဆိုသည္မွာ သဘာ၀ အေလ်ာက္ ျဖစ္ေပၚမႈကို ဆိုလိုသည္။

သဘာ၀အေလ်ာက္ တနဂၤေႏြ ၿဂိဳဟ္၏မိတ္မွာ ၂လၤာၿဂိဳဟ္၊ ၃ဂၤါၿဂိဳဟ္၊ ၾကာသပေတးၿဂိဳဟ္တို႔ ျဖစ္ၾကသည္ကို ''ေအာင္၊ ေက်ာ္၊ စံ၊ ေမႊး''ဟု မွတ္သား စရာ လကၤာဖဲြ႔ထားျခင္း ျဖစ္သည္။

ထိုနည္းတူ တနလၤာၿဂိဳဟ္မွ စေန ၿဂိဳဟ္ထိ မိတ္တို႔ကို တစ္ဖက္ပါအတိုင္း ေဖာ္ျပၾကပါသည္။

မိတ္လကၤာ

ေအာင္ ေက်ာ္၊ စံ၊ ေမႊး

တနဂၤေႏြ ၂၊ ၃၊ ၅

ငါ့ အိမ္၊ ေ၀း

တနလၤာ ၁၊ ၄

ညိမ္း ေအး၊ ခါ၊ ပင္

အဂၤါ ၁၊ ၂၊ ၅

လ အ၊ သြင္

ဗုဒၶဟူး ၁၊ ၆

ဘုန္း အင္၊ ၾကီး၊ စြင့္

ၾကာသပေတး ၁၊ ၂၊ ၃

သီ လ၊ ႏွင့္

ေသာၾကာ ၄၊ ၀

နတ္ ၀င့္၊ သား

စေန ၄၊ ၆

(မမွားမိတ္ဟု မွတ္)

ဥဒါသိန္လကၤာ

အ ေလာင္း

တနဂၤေႏြ ၄

ငါ့ ဆန္၊ ျမင္း၊ သိန္း၊ တန္

တနလၤာ ၃၊ ၅၊ ၆၊ ၀

စြန္႔ သံ၊ ထိပ္

အဂၤါ ၆၊ ၀

ရိပ္ ဆံ၊ ပယ္၊ ထ

ဗုဒၶဟူး ၃၊ ၅၊ ၀

ဗု ဒၶ

ၾကာသပေတး ၀

သ စၥာ၊ ပြင့္

ေသာၾကာ ၃၊ ၅

ထြန္း ျမင့္

စေန ၅

ရန္လကၤာ

အ ေသ၊ နံွ

တနဂၤေႏြ ၆၊ ၀

စံ လွ

အဂၤါ ၄

၀က္ ကို

ဗုဒၶဟူး ၂

မ သတ္၊ လို

ၾကာသပေတး ၆၊ ၄

သူ အို၊ ေကာင္း

ေသာၾကာ ၁၊ ၆

ထိန္း ေအာင္၊ ခ်ဳပ္၊ စု

စေန ၁၊ ၂၊ ၃

(ရန္လွ်င္ရႈ)

ဥဳစ္၊ နိစ္၊ မူလၾတိဂုဏ္း၊ ကသစ္၊ မိတ္၊ ရန္၊ ဥဒါသိန္ မ်ားကို ေပါင္းစပ္၍ ၿဂိဳဟ္တစ္လံုးခ်င္းအလိုက္ ဌာနဗလအား ကို ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖာ္ျပႏိုင္ပါသည္။

တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္ (ဌာနဗလ)

(၁) ဥဳစ္ရာသီ

မိႆ (၁) ရာသီလံုး၊ ၁၀ံ = ပရမည္

(၂) မူလၾတိဂုဏ္းရာသီ

သိဟ္ရာသီ၊ ၀ံ ေက်ာ္မွ ၂၀ံ

(၃) ကသစ္ရာသီ